Almanca Sıra Sayılarında Artikeller
Almanca Sıra Sayıları
Almanca öğrenenlerin karşısına sıklıkla çıkan konulardan biri de sıra sayılarıdır. Almanca’da sıra sayıları, belirli bir sırayı ifade etmek için kullanılan sayılardır ve günlük yaşamda tarihlerden saatlere, sıralamadan etkinlik planlamasına kadar birçok alanda karşımıza çıkar. Bu yazıda Almanca sıra sayılarının nasıl oluşturulduğunu, gramer özelliklerini, kullanımlarını ve örnek cümlelerle detaylı bir şekilde ele alacağız.
1. Almanca Sıra Sayıları Nasıl Oluşturulur?
Almancada sıra sayıları, -te veya -ste eki eklenerek oluşturulur. Sayılar on ikiye kadar -te eki alırken, on üçten itibaren sıra sayıları -ste eki alır. Ayrıca sıra sayılarını belirlemek için sayıların önüne der, die veya das artikeli getirilir.
1’den 12’ye kadar olan sıra sayıları:
Almanca |
Türkçe |
der erste | birinci |
der zweite | ikinci |
der dritte | üçüncü |
der vierte | dördüncü |
der fünfte | beşinci |
der sechste | altıncı |
der siebte | yedinci |
der achte | sekizinci |
der neunte | dokuzuncu |
der zehnte | onuncu |
der elfte | on birinci |
der zwölfte | on ikinci |
13’ten sonraki sıra sayıları:
Almanca |
Türkçe |
der dreizehnte | on üçüncü |
der vierzehnte | on dördüncü |
der zwanzigste | yirminci |
der dreißigste | otuzuncu |
der hundertste | yüzüncü |
- 13 ve sonrasında “drei” + “zehn” gibi kelime birleşimleri yapılıp sonuna -ste eki eklenir.
2. Almanca Sıra Sayılarında Artikeller
Sıra sayıları Almanca’da tek başına kullanıldığında cinsiyetlere göre der, die, das gibi artikeller alır. Çoğunlukla maskulin (erkek cinsiyet) “der” artikeliyle kullanılır, ancak belirtilen nesneye göre artikel değişebilir.
- Örnek:
- Der erste Platz – Birinci sıradaki yer (maskulin bir nesne)
- Die erste Klasse – Birinci sınıf (feminin bir nesne)
- Das erste Auto – İlk araba (nötr bir nesne)
3. Almanca Sıra Sayıları ile Tarihler
Almanca’da tarihler verilirken sıra sayıları kullanılır. Günleri belirtmek için -te veya -ste ekleri kullanılarak belirli bir tarih ifade edilir.
- Heute ist der fünfte Mai.
(Bugün beş Mayıs.) - Ich habe am zwanzigsten September Geburtstag.
(Doğum günüm yirminci Eylül.)
Yıl belirtirken ise sıra sayısı kullanılmaz; sayının kendisi okunur (örneğin: “neunzehnhundertachtundneunzig” – 1998).
4. Almanca Sıra Sayıları ile İlgili Örnek Cümleler
Almanca sıra sayıları günlük konuşmada sıkça kullanılır. İşte bazı örnek cümleler:
- Das ist mein erstes Auto.
(Bu benim ilk arabam.) - Sie wohnt im zweiten Stock.
(O, ikinci katta oturuyor.) - Ich habe den fünften Platz gewonnen.
(Beşinci sırada kazandım.) - Wir feiern am zwölften Dezember Weihnachten.
(On ikinci Aralık’ta Noel’i kutluyoruz.)
Bu örnek cümleler, günlük yaşamda sıra sayılarını nasıl kullanabileceğinizi gösterir.
5. Almanca Sıra Sayılarında Özel Durumlar
Bazı sıra sayılarında özel durumlar vardır. Örneğin:
- Birinci (erste), ikinci (zweite) ve üçüncü (dritte) sıra sayıları özel olarak çekimlenir.
- 7. (siebte), 20. (zwanzigste) ve daha yüksek sıralarda genellikle “siebte” yerine “siebente” gibi alternatif yazımlar görülebilir, ancak “siebte” daha yaygındır.
6. Almanca Sıra Sayıları ve Noktalama
Almanca’da sıra sayıları yazılırken sayının sonuna bir nokta koyularak yazılır. Bu, sıra sayısı olduğunu belirtmek için kullanılır.
- Der 1. Januar – 1 Ocak
- Am 2. April – 2 Nisan
- Im 3. Stock – 3. Kat
Bu yazım, özellikle yazılı Almanca’da çok yaygındır ve okuyucunun sayının sıra sayısı olduğunu kolayca anlamasını sağlar.
7. Almanca Sıra Sayılarının Öğrenilmesi İçin Tavsiyeler
Almanca sıra sayılarını öğrenmek için şu yöntemleri kullanabilirsiniz:
- Ezber Kartları Hazırlayın: Sıra sayıları için kartlar hazırlayıp tekrar edin.
- Tarihlerle Pratik Yapın: Almanca bir takvim üzerinde doğum günleri, özel günler gibi tarihleri pratik ederek sıralamaları öğrenin.
- Günlük Kullanıma Dahil Edin: Günlük konuşmalarınızda sıra sayılarını Almanca kullanmaya çalışın.
- Sayma Oyunları Yapın: Sıra sayılarını içeren oyunlar veya yarışmalarla eğlenceli bir şekilde öğrenme sürecinizi destekleyin.
Sonuç
Almanca sıra sayıları, dili öğrenme sürecinde önemli bir yere sahiptir. Sıra sayılarını öğrenerek Almanca tarihler hakkında konuşabilir, sıralama yapabilir ve günlük hayatta bu sayıları doğru şekilde kullanabilirsiniz. Artikeller, -te ve -ste ekleri, noktalama gibi gramer kurallarını öğrenip örnek cümlelerle pratik yaparak Almanca sıra sayılarını kısa sürede kavrayabilirsiniz.