Dizi Oyuncuları, Ünlüler ‘Ben Organ Bağışı Düşünüyorum’ Mesajı Verebilir (Özel Haber)
Dizi Oyuncuları, Ünlüler ‘Ben Organ Bağışı Düşünüyorum’ Mesajı Verebilir (Özel Haber)
Organ Bağışı Düşünüyorum…Organ Nakli Koordinatörleri Derneği Başkanı (ONKOD) Öğr Gör. Nilgün Bilal, Bilim ve Sağlık Haber Ajansı’na (BSHA) önemli açıklamalarda bulundu.
Organ bağışı düşünüyorum…Organ Nakli Koordinatörleri Derneği Başkanı (ONKOD) Öğr Gör. Nilgün Bilal, Bilim ve Sağlık Haber Ajansı’na (BSHA) önemli açıklamalarda bulundu. Bilal, dizi ve film senaryoları yanında sanatçıların destekleri ve mesajlarının kamuoyunda organ bağışı farkındalığını artırdığını söyledi.
Sağlık Bakanlığı Organ Nakli Koordinatörleri Komisyonu Başkanı, Akdeniz Üniversitesi Organ Nakli Merkezi Koordinasyon Sorumlusu ve Organ Nakli Koordinatörleri Derneği Başkanı (ONKOD) Öğr Gör. Nilgün Bilal şunları söyledi, “Biliyoruz ki biz sağlık profesyonellerinin organ bağışı konusunda farkındalık oluşturma çabası topluma ulaşmakta sınırlı kalıyor. Her konuda olduğu gibi organ bağışı konusunda da medya araçlarının etkisi tartışılamaz . Özellikle senaryolardaki organ nakli ve organ bağış konusunun gerçeğe yakın ve duygu yüklü dile getirilmesinin toplumun organ bağışına karar vermekte olumlu etkilediğini düşünmekteyiz. Dizi ve film senaryoları yanında sanatçıların destekleri ile onların sevenleri ve takipçilerine uzanan mesajların kamuoyu farkındalığını daha artırdığını gözlemlemekteyiz. Dernek olarak ; medya iş birliği ve içerik entegrasyonunda destek sağlayarak dizi ve film yapımcısı veya senaristleri ile senaryolarda organ bağışı temasının doğru olarak geçmesi, bağış kartı alma süreci, bağışçı hikâyelerinin yer alması konusunda bizlerle iş birliği yapabiliriz. Ünlüler, oyuncular, dizilerde karakterler aracılığıyla “ben bağışçı oldum” veya “bağışı düşünüyorum” mesajlarını verebilir. TV kanallarında ya da online platformlarda “organ bağışı farkındalık” mini-programları eklenebilir. Bağışçı hikâyelerinin görünürlüğünü artırma konusu medya da yer alabilir. Gerçek bağışçıların ve nakil olmuş kişilerin hikâyelerini yayınlanması hep toplum farkındalığını artıracağı gibi hem de senaristlere ilham kaynağı olabilir”
E-DEVLET ÜZERİNDEN ORGAN BAĞIŞI
Türkiye’de her yıl on binlerce hasta organ nakli beklemekte, ancak bağış oranları halen yeterli düzeye ulaşamamaktadır. .Canlı vericiden organ nakillerinde ülkemiz son beş yıldır dünya birincisi iken ölüden organ bağışında maalesef dünya sıralamasında son sıralarda yer almaktadır. Ölüden organ bağışının artması ülkemiz açısından geliştirilmesi gereken önemli bir sosyal sorumluluk bilinci olmalıdır. Yeni E-Devlet üzerinden bağış yapılabilme sisteminin temel hedefi, vatandaşların dijital ortamda kolay, güvenli ve hızlı şekilde organ bağışı beyanında bulunabilmesini sağlamaktır Böylece: Bağış kararına ulaşma süresi kısalacak, kayıtların merkezi olarak tutulması kolaylaşacak, farkındalık ve katılım oranı artacaktır. Bu noktada dijitalleşme, özellikle e-Devlet gibi güvenilir ve yaygın kullanılan bir platform üzerinden organ bağış beyanının alınması, bağış süreçlerinde önemli bir dönüşüm yaratma potansiyeline sahiptir. Türkiye’de bu yeni değişime kadar , organ bağışı işlemi (İl Sağlık Müdürlükleri, Hastaneler , organ nakli merkezleri ) yetkili bir kuruma şahsen başvuru yapılarak sağlanabilmekte idi. Bu durum bağış yapmak isteyen vatandaşlar için bile zaman kaybı ile fikir olarak karar verip bağışı gerçekleştirme noktasında ihmal etme davranışına yol açıyordu. Sonuçta mevcut sistem yüz yüze başvuru gerektirdiği için katılım oranlarını sınırlamaktaydı. Birçok kişi bağış yapmak istese de, süreç hakkında yeterli bilgiye sahip değildi veya “nereden, nasıl yapılacağını” bilmemekte idi. E-Devlet üzerinden bağış sistemi sayesinde erişilebilirlik, kolaylık, güvenilirlik sayesinde organ bağışlarının artacağını düşünmekteyiz. Türkiye’de 65 milyondan fazla e- Devlet kullanıcısı vardır. Bu platform üzerinden bağış seçeneğinin sunulması, tüm vatandaşlara kolay erişim imkânı verecektir. Kişilere belge doldurma, herhangi bir kuruma gitme gereği olmadan birkaç adımda bağışçı olabilme imkanı sağlanmıştır. E-Devlet, devlet güvencesi altında bir sistemdir. Bilgi gizliliği ve kimlik doğrulaması güvenle yapılır.
ORGAN BAĞIŞINDA DİJİTAL DÖNÜŞÜM
Vatandaş e-Devlet’e giriş yaptığında bağış seçeneğini görmesi, konuyu gündeme getirir. Bu da toplumsal bilinci güçlendirir. Vatandaş bağış kararını dilediği zaman güncelleyebilir veya iptal edebilir. Bu, sistemin esnekliğini artırır. Bağışçı bilgileri otomatik olarak Sağlık Bakanlığı’nın Organ ve Doku Bağış Bilgi Sistemi’ne (TODBS) aktarılabilir. E-Devlet üzerinden organ bağışı sisteminin hayata geçmesiyle birlikte: Kayıtlı bağışçı sayısının kısa sürede önemli ölçüde artması, Genç ve dijital okur yazar nüfusun sürece aktif katılması,Organ bağışı bilincinin günlük yaşamın bir parçası haline gelmesi beklenmektedir. Bu uygulama, sadece bürokratik bir kolaylık değil; aynı zamanda hayat kurtaran bir dijital dönüşüm adımı olacaktır.
KİMLER ORGAN BAĞIŞINDA BULUNABİLİR ?
Ülkemizde başta böbrek ve karaciğer olmak üzere tüm organ ve doku nakilleri başarıyla yapılabilmektedir. Kart bağışı demek 2238 sayılı Organ Nakli Yasasına göre 18 yaşını doldurmuş ve akli dengesi yerinde olan kişilerin , ölümü halinde organ ve dokularını ihtiyacı olan hastalara bağışlamak üzere verdiği kararı yasal olarak belgelemesidir. Yani işinin organ bağışı vasiyetidir. Sadece böbrek ve karaciğer nakilleri için ise yaşayan sağlıklı bireyler tıbbi , yasal ve etik kurallara uygunluk sağlandığı takdirde bir böbreğini veya karaciğerinin bir kısmını yaşarken bir hastaya bağışlayabilir.
KADAVRA ORGAN BAĞIŞI
Kadavra bağışı ise ölen kişinin tüm bedeninin tıp eğitiminde kullanılmak üzere tıp fakültelerine bağışlanması durumudur. Bugün itibariyle ülkemizde organ ve doku bekleyen , ulusal bekleme listesinde kayıtlı toplam 32982 hasta bulunmaktadır. Bunların 25650 si böbrek, 2504 ü karaciğer, 1540’ı kalp olmak üzere çeşitli organ ve dokuları bekleyen hasta bulunmaktadır. Ülkemizde yılda ortalama 3500 böbrek, 1750 karaciğer, 43 kalp ve 18 akciğer nakli yapılmaktadır. Böbrek ve karaciğer nakillerinin büyük çoğunluğu canlı vericilerden alınan organlarla nakil yapılmakta. 2025 yılında bugüne kadar 2167 si canlı vericiden olmak üzere 2695 böbrek nakli, 1177 canlı vericiden olmak üzere 1425 karaciğer nakli, 43 kalp ve 18 akciğer nakli yapılmıştır. Böbrek nakillerinin % 22 si karaciğer nakillerinin de %17 si ölen kişilerin organlarının bağışı ile yapılabilmiştir. 2025 yılı içinde bugüne kadar organ bağışçısı pozisyonunda olan beyin ölümü gerçekleşmiş 1836 ölmüş kişinin yakınları ile organ nakli koordinatörleri görüşme yapmış ve sadece 398 aile organ bağışı onayını vermiştir. Ölü vericilerden bu yıl toplam 827 hastaya organ nakli yapılabilmiştir. Ülkemizde beyin ölümü olan vakalardan organ bağışlama oranı şu an %22 civarındadır. Ülkemizde organ bağışı vasiyetinde bulunmuş kayıtlı kart bağışçısı sayısı ise 775.841 kişidir.
ONKOD FAALİYETLERİ
Biz Organ Nakli Koordinatörleri olarak 2005 yılında kurduğumuz bu dernekle tüm ülkedeki kamu ve özel tüm kurumlardaki organ nakli koordinatörlerini bir çatı altında toplayan tek derneğiz. Derneğimiz, organ ve doku nakli alanında görev yapan sağlık profesyonellerini (özellikle organ nakli koordinatörlerini) bir araya getirerek, Türkiye’de organ bağışını artırmak, halkta organ bağışı bilinci oluşturmak, koordinatörlerin mesleki gelişimini desteklemek amacıyla kurulmuş bir meslek örgütüdür. Organ Nakli Koordinatörler Derneği (ONKOD) olarak, ülkemizde 30 bini aşkın organ bağışı ile hayata tutunmayı bekleyen hasta için daha fazla fırsat oluşturmak üzere var gücümüzle çalışıyoruz. Ülkemizde son dönemde organ bağışı bekleyen hastaların sayısı hızla artarken, bağışlanan organlar maalesef talebi karşılayamamaktadır. Her gün onlarca hasta organ bekleme listesine kaydolurken, organ nakli olup sağlığına kavuşarak listeden ayrılan hasta sayısı çok az sayıdadır ve hastalarımızın çoğu organ beklerken hayatını kaybetmektedir. Organ bekleyen hastalara bilim ve ülkemizin sağlık altyapısı çare imkanı sunmaya en üst düzeyde elverişli olduğu halde sadece toplumun organ bağışını yeterince desteklememesi ve ölen kişilerin organ bağışlanma oranlarının çok düşük olması nedeniyle bu çareyi hastalarımızın çoğuna sunamamaktayız ve her gün hastalarımız yitirmekteyiz. (BSHA – Bilim ve Sağlık Haber Ajansı)
